Giấc ngủ đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Nó là khoảng thời gian để cơ thể, tâm trí nghỉ ngơi và nạp lại năng lượng. Do đó, nếu bạn thường xuyên bị mất ngủ hoặc khó ngủ vì nhiều lý do khác nhau, thì hãy xem bài viết sau đây để có thể tìm ra giải pháp chữa dứt điểm chứng bệnh này nhé!
Nguyên nhân gây mất ngủ
Điều gì khiến bạn trằn trọc suốt đêm – Một canh hai canh lại ba canh, canh bốn canh năm mắt vẫn mở? Suy ngẫm những vấn đề hóc búa? Phấn khích trước chuyến đi xa? Hay rối trí vì công việc chưa hoàn thành, bài kiểm tra kề cận, hay một buổi họp mặt gia đình gây ngán ngẩm?
Đối với nhiều người, mất ngủ chỉ là tạm thời khi nguyên nhân chính được loại bỏ. Tuy nhiên, đối với một số khác, điều khiến họ không thể chợp mắt lại chính là nỗi sợ mất ngủ!
Mất ngủ hay khó ngủ là một chứng bệnh phổ biến trên thế giới. Hầu như bất kì thứ gì cũng có thể khiến một người nào đó đôi lúc trắng đêm – bạn cùng giường ngủ ngáy, một vết đau trên cơ thể, hay suy nghĩ quá nhiều…
Vấn đề khó ngủ như lệch múi giờ có thể làm đảo lộn nhịp sinh học và phá vỡ lịch ngủ của bạn. Trong phần lớn trường hợp, khó ngủ chỉ xảy ra tạm thời khi mà sự mệt mỏi cuối cùng cũng đánh gục bạn.
Tuy nhiên, những vấn đề sức khỏe mãn tính như bệnh đường hô hấp, bệnh đường tiêu hóa, đa xơ cứng cùng nhiều bệnh tật khác khiến chúng ta “lờ” đi sự mệt mỏi và “quên” ngủ.
Ngoài ra, khoảng 8% bệnh nhân được chẩn đoán mất ngủ là do mắc phải hội chứng gọi là Rối loạn trì hoãn giấc ngủ (DSPD). Những người bị chứng rối loạn trì hoãn giấc ngủ có nhịp sinh học dài hơn 24 giờ, làm cho thời gian ngủ của họ không giống với người bình thường.
Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh mất ngủ là căng thẳng và lo lắng về việc gì đó. Điều này khiến não bộ tiết ra các chất hóa học như: Cortisol và các nội tiết tố kích vỏ thượng thận được bơm vào máu, làm tăng nhịp tim lẫn huyết áp và đẩy cơ thể vào trạng thái kích động mạnh.
Khi đó, não bộ ở chế độ báo động nguy cơ tiềm ẩn khiến người bệnh không thể bỏ qua bất kì cảm giác khó chịu hay tiếng động nào vào ban đêm. Nguồn năng lượng chính của bộ não là đường glucose; với giấc ngủ tốt, sự chuyển hóa chậm giúp cơ thể dành glucose cho lúc thức.
Trong khi đó, các thí nghiệm chụp cắt lớp ở những người khó ngủ cho thấy adrenaline, một hormone thần kinh được tạo ra khi tức giận, căng thẳng, lo lắng… sẽ gây khó ngủ và đẩy nhanh tốc độ chuyển hóa khiến cơ thể làm việc quá mức và tiêu tốn nguồn glucose vốn được để dành cho nhiều mục đích khác vào buổi sáng.
Mất ngủ thường xuyên sẽ khiến suy nhược cơ thể, căng thẳng và lo lắng gia tăng. Kết quả: người bị mất ngủ do lo lắng sẽ càng bị lo lắng hơn tới mức não bộ làm nhiễu chức năng phản ứng lo âu của cơ thể bằng các nội tiết tố.
Người bị khó ngủ hoặc mất ngủ thường thức dậy trong trạng thái mệt mỏi, lừ đừ và căng thẳng, rồi cứ thế, vòng luẩn quẩn đó tiếp tục tác động khiến sức khỏe suy yếu dần.
Nếu chu kì mệt mỏi này kéo dài nhiều tháng liền, người bệnh được chẩn đoán là mất ngủ mãn tính. Mặc dù chứng rối loạn giấc ngủ này hiếm khi gây tử vong, nhưng cơ chế hóa học của nó lại tương tự những cơn hoảng loạn ở người bị trầm cảm và lo âu.
- Tham khảo thêm: Dấu hiệu cảnh báo bệnh trầm cảm
Thật may, chúng ta có thể thoát khỏi chứng mất ngủ nếu áp dụng các phương pháp sau đây.
Cách chữa bệnh mất ngủ
Kiểm soát lo âu dẫn đến trạng thái kích động mạnh là một trong những biện pháp chữa bệnh mất ngủ phổ biến nhất, trong khi thói quen ngủ lành mạnh sẽ giúp khôi phục cơn buồn ngủ.
– Nên dành một khoảng thời gian trong ngày để tập thể dục, thiền, yoga hoặc các hoạt động thể chất khác.
– Không nên sử dụng chất kích thích như cà phê hoặc nước tăng lực trước khi đi ngủ.
– 30 phút trước khi ngủ nên uống một ly nước ấm để tăng cường lưu thông máu, hanh thông đường hô hấp và thúc đẩy hệ thần kinh khỏe mạnh. Sau đó hoàn thành các vệ sinh cá nhân để cơ thể thoải mái nhất trước khi lên giường.
– Nên sử dụng đèn ngủ có ánh sáng dịu và nhiệt độ trong phòng phù hợp nhằm hạn chế những “mối nguy” trong quá trình kích động.
– Chỉ sử dụng giường cho việc ngủ; nếu bạn khó ngủ, hãy rời phòng và tự “ru ngủ” bằng những hoạt động thư giãn như nghe nhạc thư giãn, đọc sách, thiền hay viết nhật kí.
– Trước khi ngủ hãy thả lỏng cơ thể và tâm trí, đừng suy nghĩ nhiều đến những việc trong quá khứ hoặc các dự định trong tương lai. Hãy tạo cho mình một câu chuyện thú vị và cuốn theo nó.
– Đặt thời gian thức và ngủ cố định để “thiết lập” đồng hồ sinh học cho cơ thể. Đồng hồ sinh học này rất nhạy với ánh sáng, vì vậy bạn nên tránh tiếp xúc với ánh sáng vào buổi đêm để cơ thể nhận biết rằng “đã đến giờ ngủ rồi”.
– Bên cạnh các phương pháp này, một số người sử dụng dược phẩm an thần; tuy nhiên, các loại thuốc trị bệnh mất ngủ không phải lúc nào cũng hiệu nghiệm.
Chưa kể, thuốc ngủ không qua kê đơn còn có tính gây nghiện cao khiến người dùng “đói thuốc” và chứng mất ngủ sẽ trầm trọng hơn. Trước khi tìm cách điều trị, hãy chắc rằng việc thiếu ngủ của bạn thực sự là do chứng mất ngủ hay chỉ tạm thời.
Chu kì ngủ – thức là một hoạt động rất cần thiết để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần. Vì những lí do này, rất đáng để ta dành thời gian và nỗ lực để duy trì một thói quen ngủ tích cực.
Nét Bút Tri Ân – Theo: Ted-ed
